-
K. Kostrzeński - Dąbrowa
Kazimierz Kostrzeński był właścicielem pierwszej dąbrowskiej księgarni. Koncesję na księgarnię otrzymał 14 września 1899 roku i otworzył ją przy ulicy Kolejowej w domu nijakiego Szczuki. Następnie została ona przeniesiona, jeszcze w tym samym roku, na ulicę Pocztową do domu nijakiego Millera. Jeżeli obecna ulica Sienkiewicza nazywała się wówczas Pocztową, to jest to ostateczna lokalizacja księgarni Kostrzeńskiego, czyli róg dzisiejszych ulic Sobieskiego i Sienkiewicza.
W 1908 roku księgarnia Kazimierza Kostrzeńskiego przechodzi w ręce Jana Rowińskiego, sosnowieckiego księgarza, któremu poświęcona jest odrębna zakładka..
Kazimierz Kostrzeński był wydawcą pocztówek z widokami Dąbrowy. Najstarsze pochodzą z przełomu XIX i XX wieku i przedstawiają niezwykle unikalne, nigdzie później nie publikowane widoki.
przejdź do kategorii -
J. Szlachetka - Sielce
Najstarsza znana nam dąbrowska pocztówka jest datowana w 1899 roku, a jej wydawcą jest J. Szlachetka (Sielce). Daje to Szlachetce pierwszeństwo do miana pierwszego dąbrowskiego wydawcy pocztówek. Dąbrowskiego w dosłownym tego słowa znaczeniu, gdyż pierwsze pocztówki jakie wydał przedstawiały Dąbrowę Górniczą, a Sielec w tym czasie należał do Gminy Górniczej, przez co administracyjnie i gospodarczo związany był z Dąbrową.
przejdź do kategorii
W "dąbrowskim" okresie działalności Szlachetka sygnował swoje pocztówki "J. Szlachetka - Sielce", natomiast z chwilą włączenia Kolonii Sielec do powstałego nowego miasta Sosnowiec, sygnował pocztówki jako "J. Szlachetka Sielce, p. Sosnowice". -
A. Konheim - Warszwa
Wydawnictwo A.K.W., czyli Andrzej Konheim w Warszawie to duży producent pocztówek, który obejmował tematycznie miasta ówczesnego Królestwa Polskiego. W jego portfolio obok Warszawy, Chełmna, Radomia czy Lublina, znalazły się również pocztówki z Dąbrowy Górniczej. Pocztówki Konheima należą do grupy najstarszych dąbrowskich pocztówek, a okres ich powstania to początek XX wieku. Natomiast numery serii pocztówek oscylują wokół liczby 1300.
przejdź do kategorii -
St. Święcki - Dąbrowa
Drukarnia "St. Święcki" w Dąbrowie (ponadto litografia, introligatornia, skład materiałów piśmiennych i rysunkowych, a także księgarnia i wydawnictwo).
Zakład działający w Dąbrowie od końca XIX wieku pod adresem Sobieskiego 19. Właścicielem był przedsiębiorca Stanisław Święcki, który posiadał również drugą drukarnię w Kielcach. Obie drukarnie działały pod firmą "St. Święcki". W dwudziestoleciu międzywojennym firmę prowadził Leon Nowak, zięć Stanisława Święckiego.
Drukarnia "St. Święcki" w Dąbrowie drukowała książki o różnej tematyce, czasopisma, afisze, pisma i odezwy urzędowe. Była również wydawcą kilku pocztówek o tematyce Huta Bankowa, które są jednymi z najstarszych pocztówek z Dąbrowy Górniczej.
przejdź do kategorii -
M. Szereszewski - Sosnowiec i Dąbrowa
Menachem Szereszewski prowadził w Sosnowcu skład materiałów piśmienniczych od 1892 roku. Prowadził również działalność introligatorską i prawdopodobnie drukarską. 22 września 1904 roku uzyskał koncesję i uruchomił księgarnię, również w Sosnowcu.
przejdź do kategorii
Szereszewski był wydawcą kilku dąbrowskich pocztówek przedstawiających zakłady przemysłowe. Sygnowane one były "Księgarnia M. Szereszewski Sosnowiec i Dąbrowa". Trudno ustalić czy w Dąbrowie miał również księgarnię. Za to prawdopodobnym jest, że u Szereszewskiego drukowane były niektóre pocztówki Kostrzeńskiego.
Sosnowiecka księgarnia Szereszewkiego funkcjonowała w dwudziestoleciu międzywojennym pod adresem Modrzejowska 12. -
M. Kleniec - Sosnowiec
Michał Kleniec to jeden z pierwszych sosnowieckich księgarzy. Księgarnię w Sosnowcu Kleniec prowadził już w 1900 roku pomimo, że koncesję na jej prowadzenie uzyskał dopiero w 1905 roku. "Księgarnia Skład Papieru, Materiałów Piśmiennych i Rysunkowych M. Kleniec w Sosnowcu” działała w nieokreślonej lokalizacji. Można przypuszczać, że działalność Kleńca zakończyła się wraz z wybuchem I Wojny Światowej.
Michał Kleniec był także wydawcą około 120 rodzajów kart pocztowych z Sosnowca i okolic. Pocztówki Kleńca poświęcone Dąbrowie prezentują głownie dąbrowskie zakłady przemysłowe i pochodzą z okolic roku 1910.
przejdź do kategorii -
B. Wierzbicki - Warszawa
Zakłady Graficzne B. Wierzbicki i S-ka powstały w 1904 roku w Warszawie przy ulicy Chmielnej 61.
Jako wydawca pocztówek Wierzbicki jest bardzo dobrze znany wszystkim kolekcjonerom, gdyż jego działalność w tym zakresie obejmowała wszystkie tereny historycznie polskie. Od początku działalności zakłady Wierzbickiego do produkcji pocztówek zatrudniały profesjonalnych fotografów i grafików.
Oczywiście zakłady Wierzbickiego drukują znacznie szerszy asortyment - książki, mapy, albumy itd.
W okresie międzywojennym Zakłady Graficzne B. Wierzbicki i S-ka uważane były za najlepsze w Polsce. Drukowano w nich również papiery wartościowe i banknoty.
Zakłady zostały całkowicie zniszczone podczas Powstania Warszawskiego. -
A. Zmigrod - Będzin i Dąbrowa
Adolf Zmigrod to jeden z pierwszych będzińskich księgarzy, również wydawca zagłębiowskich pocztówek. Zmigrod jest błędnie nazywany jako Żmigród, Żmigrod czy też Żmigryder.
przejdź do kategorii
Swoją księgarnię w Będzinie prowadził już od 15 czerwca 1893 roku. Wysoką pozycję i rangę Zmigroda w branży księgarskiej Królestwa Polskiego potwierdza fakt, że był jednym z członków założycieli Związku Księgarzy Polskich w 1907 roku.
Pocztówki Zmigrod zaczął wydawać około 1905 roku. Pod koniec pierwszej dekady pocztówki Zmigroda były sygnowane A. Zmigrod Będzin i Dąbrowa, co związane było z uruchomieniem przez niego księgarni w Dąbrowie na Sobieskiego 17.
Wybuch I Wojny Światowej i podział Zagłębia przez okupantów spowodował, że Adolf Zmigrod skoncentrował się na będzińskiej działalności, natomiast właścicielem księgarni w Dąbrowie został nijaki M. Zmigrod i prowadził ją do wybuchu II Wojny Światowej. W okresie międzywojennym dąbrowska księgarnia nosiła nazwę "Książnica Zagłębiowska".
Wracając do Adolfa Zmigroda to podczas okupacji prusko-austriackiej Zagłębia nadal wydawał zagłębiowskie pocztówki w tym pocztówki z Dąbrowy.
Księgarnia Zmigroda w Będzinie działała do wybuchu II wojny. Zmigrod podzielił losy innych będzińskich żydów - został zamordowany przez hitlerowców. Podczas okupacji hitlerowskiej jego księgarnia działała pod zarządem komisarycznym. -
J. Rowiński - Dąbrowa
Jan Rowiński (1867-1918) był księgarzem z Sosnowca, działał pod firmą swojej żony Kamili. Ich "Księgarnia K. Rowińskiej w Sosnowcu" znajdowała się przy ulicy Głównej. Rowińscy odkupili księgarnię od Wincentego Korwina-Kossakowskiego w 1900 roku. Wcześniej Rowińska prowadziła w Sosnowcu sklep z artykułami piśmienniczymi. Rok później Rowińscy kupili swoją drugą księgarnię na Sielcu, którą prowadził Władysław Smyczyński do 1904 roku, w którym to stał się jej właścicielem.
przejdź do kategorii
Jako księgarz Jan Rowiński działał nie tylko lokalnie. W 1907 roku odbył się w Warszawie I Zjazd Księgarzy Polskich, którego inicjatywa wyszła z Zagłębia, a której głównym inicjatorem był Władysław Smyczyński, natomiast współinicjatorem był właśnie Rowiński. Na Zjeździe Jan Rowiński objął rolę Przewodniczącego i kierował obradami. Konsekwencją Zjazdu było późniejsze powstanie Związku Księgarzy Polskich.
W 1908 roku Rowińscy stali się posiadaczami kolejnej księgarni. Odkupiłi księgarnię w Dąbrowie od Kazimierza Kostrzeńskiego, tą na rogu ulicy Sobieskiego i Sienkiewicza . Prowadził ją Jan Rowiński do 1912 roku, kiedy to księgarnia przeszła pod egidę Julii Ringman, związanej z Rowińskimi sosnowiecką działalnością.
W stosunkowo krótkim dąbrowskim epizodzie Rowiński wydał serię 25 wyjątkowych pocztówek, które posiadają dzisiaj nieocenioną wartość dokumentalną, ukazując Dąbrowę i jej mieszkańców na początku XX wieku. -
S. Jędrzejek - Strzemieszyce
Archiwa mówią, że nijaka Julia Jędrzejek w 1906 roku uzyskała koncesję na prowadzenie księgarni na Niwce. Następnie 1907 roku, z powodów rodzinnych, przeprowadza się do Strzemieszyc i przeniosła uzyskaną koncesję na księgarnię w Strzemieszycach. Jest to "Księgarnia S. Jędrzejek" na ulicy Warszawskiej (Iwanogrodzko-Wiedeńskiej).
"Księgarnia S. Jędrzejek" jest wydawcą serii pocztówek tematycznie związanych ze Strzemieszycami, które zostały wydane pod koniec pierwszej dekady XX wieku.Zastanawiające, kto to jest S. Jędrzejek. Na pocztówkach Romana Brandysa (pierwsze to 1914 rok) księgarnia jest już prowadzona przez S. Kruszyńską. Bardzo prawdopodobnym wydaje się, że S. Jędrzejek i S. Kruszyńska to ta sama osoba i prawdopodobnie jest to córka Julii Jędzrzejek.
przejdź do kategorii -
Single
W tej zakładce znajdują się pocztówki tych wydawców, którzy w swoim dorobku mieli tylko jedną pocztówkę o dąbrowskiej tematyce. Możliwa jest również sytuacja, że w kolekcji znajduje się tylko jedna pocztówka danego wydawcy, przez co dany wydawca został wrzucony do tej kategorii.
przejdź do kategorii -
W. Czechowski - Sosnowice / Sosnowiec
Władysław Czechowski był postacią związaną z Sosnowcem. Prowadził działalność w zakresie handlu artykułami papierniczymi i piśmienniczymi, którą rozpoczął przed wybuchem I Wojny Światowej. Firma Czechowskiego przez 30 lat swojej działalności kilka razy zmieniała lokalizację, ale zawsze był to Sosnowiec. Ostatnia lokalizacja jego firmy to 3-go maja 8. Z Sosnowcem Władysław Czechowski był związany nie tylko biznesowo, ale także społecznie, dobroczynnie i obywatelsko.
Ostatni ślad aktywności firmy Czechowskiego to Wystawa Polskiego Przemysłu, Handlu i Rzemiosła Zagłębia Dąbrowskiego w Sosnowcu – był to lipiec 1939 roku.
Władysław Czechowski wydał dwie obszerne serie pocztówek. Pierwsza seria wydana była przed wybuchem I Wojny Światowej i przedstawiała najbardziej reprezentacyjne obiekty Zagłębia Dąbrowskiego w szczególności Sosnowca na podstawie artystycznych litografii Resiger & Mueller z Łodzi. Druga seria wydana została w 1921 roku i koncentrowała się na zagłębiowskim przemyśle.
przejdź do kategorii -
J. Piotrowska - Sosnowiec
Brak konkretnych informacji na temat J. Piotrowskiej. Pocztówki, które zostały przez nią wydane to okolice 1910 roku. Wydaje się, że koncentrowała działalność na Ząbkowicach wydając pocztówki z ich okolic, nie starając się konkurować z dużymi wydawcami, choć trafiły się w jej portfolio pojedyncze pocztówki z Będzina i Sosnowca.
przejdź do kategorii
J. Piotrowska prowadziła również działalność fotograficzną. Można znaleźć ślady jej aktywności również w latach 20-tych XX wieku. Prawdopodobnym jest, że użyte do produkcji pocztówek zdjęcia są jej autorstwa. -
Bracia Altman - Sosnowice/Sosnowiec i Będzin
W dwudziestoleciu międzywojennym R. Altman posiadał w Dąbrowie Górniczej własny zakład fotograficzny na ulicy 3-go Maja 4. R. Altman to prawdopodobie jeden z braci Altman - Stanisław, którego właściwe żydowskie imię to Rachmil.
przejdź do kategorii -
Fotograficzne
Kategoria stworzona dla pocztówek z Dąbrowy Górniczej, które można określić jako fotograficzne bez wydawcy. Są to najczęściej zdjęcia wywoływane na papierze w formacie pocztówki, z nadrukowanymi na rewersie liniami adresowymi, wykorzystywane do korespondencji.
przejdź do kategorii -
P. Grube - Breslau
Paul Grube to wrocławski wydawca pocztówek, który w swoim dorobku miał kilka pocztówek z okolic Ząbkowic, które zostały wydane podczas I Wojny Światowej. Pocztówki sygnowane są Paul Grube & Co., Breslau II. Charakteryzują się kiepską jakością użytych materiałów, co jest typowe dla "chudych" wojennych czasów.
przejdź do kategorii -
R. Radzikowski - Dąbrowa Górnicza
Roman Radzikowski był jednym z najbardziej znaczących i jednocześnie popularnych dąbrowskich fotografów. Prowadził zakład fotograficzny w Dąbrowie na Ulicy 3-go Maja. Natomiast ramy czasowe jego działalności, jakie udało mi się na obecną chwilę ustalić, to mniej więcej zakres od 1915 do 1950 roku.
przejdź do kategorii
Zdjęcia Radzikowskiego tematycznie związane z Hutą Bankową zostały wykorzystane na serii pocztówek wydanych przez braci Breger z Paryża. Również pojedyncze zdjęcia wykorzystał na swoich pocztówkach R. Brandys. Sam Radzikowski był wydawcą serii pocztówek tematycznie związanych z Hutą Bankową. -
Koło Samopomocy Uczniów PSNM - Dąbrowa Górnicza
W tej kategorii znajdują sie pocztówki wydane nakładem Koła Smopomocy Uczniów Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Dąbrowie Górniczej. Pocztówki drukowane były w drukarni w Krakowie przez Zakłady Reprodukcyjne Akropol, a dochód z ich sprzedaży przeznaczony był na kolonie wakacyjne dla uczniów Seminarim.
Państwowe Seminarium Nauczycielskie Męskie im. Romualda Traugutta w Dąbrowie Górniczej powstało w 1924 roku na bazie dąbrowskiej preparandy nauczycielskiej, która prowadziła dwuletnie nauczanie uzupełniające dla młodzieży, przygotowujące ją do dalszej nauki w seminarium nauczycielskim. Preparanda w Dąbrowie Górniczej powstała zaraz po zakończeniu wojny, na przełomie 1918/1919 roku i mieściła sie w budynku przy ulicy Okrzei.
Seminarium przeniesiono w 1926 roku do budynku przy Kościele (obecnie SP nr 7) i w tym samym roku dla uczniów zaczęto organizować kolonie w okresie wakacji. Stąd też możemy przypuszczać, że pocztówki Koła Samopomocy Uczniów zostały wydane pod koniec lat dwudziestych.
przejdź do kategorii -
Bracia Breger - Paryż
Francuska firma Héliobromure A. Breger frères z Paryża była wydawcą serii pocztówek z Dąbrowy Górniczej tematycznie poświęconych Hucie Bankowej. Zdjęcia wykorzystane na pocztówkach były autorstwa Romana Radzikowskiego.
przejdź do kategorii
Bardzo zagadkowe jest, że pocztówki nigdy nie znalazły się w obiegu pocztowym, stąd też trudno określić rok ich wydania. Technika wykonania i użyte materiały sugerują połowę lat dwudziestych. Również zdjęcie panoramy Dąbrowy, na jednej z pocztówek w serii, pochodzi z tego okresu. -
I Zagłębiowska Drużyna Harcerska - Dąbrowa Górnicza
W okresie międzywojennym I Zagłębiowska Drużyna Harcerska w Dąbrowie Górniczej jest kontynuatorem zagłębiowskich i dąbrowskich tradycji skautowo-harcerskich sięgających do I Dąbrowskiej Drużyny Skautowej, która powstała w 1911 roku w oparciu o struktury Dąbrowskiego Koła Wycieczkowego działającego od 1908 roku przy dąbrowskim oddziale Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Była to pierwsza drużyna skautowa powstała w Zagłębiu, która odegrała ogromną rolę w kształtowaniu się organizacji.
I ZDH posiadała swoją drukarnię polową na której drukowano m.in. okolicznościowe pocztówki. Ciekawostką jest, że była to druga w historii dąbrowskiej drużyny drukarnia. Pierwsza drukarnia została skonfiskowana przez Austriaków podczas I Wojny Światowej.
przejdź do kategorii -
A. Schinkovsky - Kattowitz
Na początku lat 40-tych wydał serię kolejno numerowanych pocztówek z Dąbrowy Górniczej i Gołonoga. Najwyższy numer to 18 (?)
przejdź do kategorii -
Tilgner - Dombrowa
Brak jest jakichkolwiek informacji o wydawcy dąbrowskich pocztówek z czasów okupacji sygnowanych Tilgner - Dombrowa. Pozostały po nim dwie serie pocztówek z Dąbrową Górniczą, wtedy Dombrowa O.S. Pierwsza, najbardziej znana, to cykl unikalnych zdjęć z widokami Dąbrowy. Druga z kolei to serja poświęcona Resursie, którą podczas okupacji zarządzał nijaki Max Scholz i nosiła nazwę "Haus der Deutschen". W jednym i drugim przypadku serie są kolejno numerowane.
przejdź do kategorii -
J. Żelichowski - Dąbrowa Górnicza
Józef Żelichowski to dąbrowski fotograf, który rozpoczął swoją działalność w okresie międzywojennym i prowadził ją nieprzerwanie do lat 50-tych, również w czasie okupacji hitlerowskiej. Oprócz fotografii studyjnej Żelichowski był autorem wielu ciekawych zdjęć dokumentujących ciekawe wydarzenia z życia miasta. Wiele z nich zostało wydanych w formacie pocztówkowym przeznaczonym do korespondencji.
przejdź do kategorii
Przed Wojną "Zakład Fotograficzny J. Żelichowski" mieścił się w podwórzu Kina Ars pod adresem Dąbrowa Górnicza ul. Kościuszki 18. W czasie okupacji hitlerowskiej prowadził studio "Foto-Atelier Josef Żelichowski" na obecnej ulicy Sobieskiego pod adresem Dombrowa, Hüttenstraße 3. -
J. Walla - Gliwice
Jerzy Walla to wydawca pierwszych powojonnych pocztówek z widokami Dąbrowy Górniczej o których można powiedzieć, że są "z prawdziwego zdarzenia". Pocztówki zostały wydane w Gliwicach około 1950 roku.
przejdź do kategorii -
PTTK - Jasło
W połowie lat 50-tych Foto-Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Jaśle wydało serię pocztówek z Zagłębia Dąbrowskiego, których spora część dotyczyła tematycznie Dąbrowy Górniczej. Pojedyncze pocztówki miały nakład 1600 albo 2100 sztuk. Niemal wszystkie zdjęcia do pocztówek są autorstwa H. Kobylińskiej. 10 groszy ze sprzedaży każdej pocztówki (tj. 10%) szło na Fundusz Odbudowy Stolicy.
przejdź do kategorii -
Książka i Wiedza
Powstała w 1948 roku Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza” była w latach 50-tych wydawcą obszernej serii pocztówek przedstawiających ciekawe miejscami w Polsce. Znalazło się w niej kilka pocztówek z Pustynią Błędowską, której część leży w granicach Dąbrowy Górniczej. Nazwa Pustyni pochodzi od Błędowa, dzielnicy Dąbrowy Górniczej od 1977 roku.
przejdź do kategorii -
E. Katolik - Dąbrowa Górnicza
E. Katolik - dąbrowski fotograf pod adresem Sobieskiego 16. Pod koniec lat 50-tych był wydawcą serii pocztówek fotograficznych tematycznie związanych z Dąbrową Górniczą. W latach 60-tych kontynuował serię zachowując format, lecz już bez linii adresowych na rewersie, jedynie z pieczątką zakładu fotograficznego.
przejdź do kategorii